Route-optimalisatie voor Zero-Emissiezones: Proof of Concept van Sogelink 

Zero-Emissiezones (ZEZ) zijn een vast onderdeel van het straatbeeld geworden in veertien Nederlandse steden. Deze milieuzones vormen een uitdaging voor transportbedrijven die hun logistieke processen moeten aanpassen aan strengere emissieregels. Young Professional Willem van de Corput ontwikkelde samen met Geo Advies (onderdeel van Sogelink) een innovatieve proof-of-concept (POC) waarmee elektrische voertuigen slimmer en efficiënter kunnen worden ingezet in stedelijke distributie, zonder onnodige omwegen of emissie-overtredingen.

De uitdaging van Zero-Emissiezones 

Zero-Emissiezones beperken de toegang voor voertuigen die niet aan de emissienormen voldoen. Dat betekent: alleen elektrische (of andere emissievrije) voertuigen mogen leveren in deze zones. Voor transportbedrijven met een gemengd wagenpark levert dit direct logistieke knelpunten op. Hoe plan je leveringen zo dat elektrische voertuigen optimaal worden benut, zonder extra kilometers, vertraging of boetes? 

Slimme routering als antwoord 

Willem onderzocht deze uitdaging en ontwikkelde een slimme routeringsoplossing. Young Professional Willem van de Corput werkte samen met het Sales Team en het Data Implementatie Team (DIT) aan een uitbreiding van de bestaande Vehicle Routing Problem (VRP) API. Deze uitbreiding maakt het mogelijk om semi-toegankelijke wegen in milieuzones mee te nemen in routeberekeningen. 

Met deze innovatie kunnen gebruikers routes plannen die rekening houden met de toegangsregels binnen ZEZ’s, en tegelijkertijd voldoen aan de randvoorwaarden van het wagenpark en de logistieke planning. 

De techniek achter de oplossing: het VRP-model 

Het Vehicle Routing Problem (VRP) is een klassiek vraagstuk in de logistiek: wat is de efficiëntste manier om een reeks locaties te bezoeken met een beperkt aantal voertuigen? Voor dit project breidde Geo Advies het model uit met extra complexiteit, zoals: 

• Semi-toegankelijke wegen binnen Zero-Emissiezones; 
• Een gemengd wagenpark (elektrisch én niet-elektrisch); 
• Operationele randvoorwaarden zoals laadcapaciteit en depots. 

Visuele weergave van een oplossingsruimte

Door het grote aantal mogelijke combinaties wordt gebruik gemaakt van heuristieken en combinatorische algoritmes. Deze technieken zorgen voor slimme oplossingsrichtingen zonder dat elke optie afzonderlijk hoeft te worden doorgerekend. 

Het eindresultaat van dit project is een configureerbare en praktijkgerichte route-optimalisatietool. Gebruikers kunnen zelf belangrijke variabelen instellen, zoals: 

• Het aantal voertuigen;
• Het type voertuigen (emissievrij of niet); 
• De laadcapaciteit per voertuig; 
• De afleveradressen; 
• De toegangsregels per zone. 

Op basis van deze input berekent de tool duurzame, efficiënte routes binnen milieuzones, zonder onnodige omwegen of risico op overtreding van emissie-eisen. 

Routeoplossing met zes voertuigen voor 400 bezorglocaties in Amsterdam

Een voorbeeldcase in Amsterdam, met zes voertuigen en 400 afleverlocaties, illustreerde de kracht van de tool: een duidelijke besparing in tijd, afstand en uitstoot. 

De oplossing functioneert momenteel als werkende proof-of-concept (POC) en vormt de basis voor verdere doorontwikkeling richting operationele inzetbaarheid en integratie met bestaande logistieke systemen. 

En dit willen we bereiken

Met deze innovatieve uitbreiding op onze VRP API willen we transportbedrijven ondersteunen bij een soepele en efficiënte overgang naar emissievrije stadslogistiek. De proof-of-concept bewijst dat slimme routeplanning binnen Zero-Emissiezones niet alleen technisch haalbaar is, maar ook praktisch inzetbaar én schaalbaar voor de toekomst. Een belangrijke stap richting duurzame en toekomstbestendige mobiliteit in Nederlandse steden.